Dag 8 deel 2 - Vr 16 november 2007

Chamtorens...
We vervolgen onze weg naar Phan Rang, naar de Po Klong Garai Chamtorens. Het door India beinvloedde Champarijk lag langs de kust van Centraal-Vietnam. Het werd gesticht in de 7e eeuw en bloeide vele eeuwen, totdat de hoofdstad in 1471 door de Vietnamezen werd verwoest. De artistieke en archeologische nalatenschap van de Cham is nog altijd te bewonderen. In Phan Rang, Nha Trang, My Son en op andere plekken langs de kust staan hun zandstenen beeldhouwwerken en indrukwekkende stenen tempeltorens. Het nakomelingen zijn qua uiterlijk niet van de Vietnamezen te onderscheiden qua uiterlijk, maar velen van hen dragen typische hoofdtooien of islamitische attributen.
In de 9e en 10e eeuw begon het boeddhisme de Chamkunst te beinvloeden en later bekeerden velen zinh tot de islam. De Cham streden af en toe tegen de Chinezen die de hoofdstad van de Cham voor het eerst in 446 plunderden en er met tonnen goud van door gingen. De Javanen verwoestten de temple van Po Nagar in de buurt van het huidige Nha Trang in de 8e eeuw. Toch kwam de Chambeschaving tot bloei en het rijk werd ten noorden en zuiden van Centraal Vietnam uitgebreid. In de 10e eeuw waren de Cham en de Khmer na de China de grootste machten in de region. Toen het nieuwe onafhankelijke Vietnam volwassen werd oefenden de Cham een grote invloed uit op de ontwikkelde elite, vooral tussen de 11e en 15e eeuw. Uiteindelijk zou hun rijk, bestaande uit een losse conferatie van vorstendommen niet opgewassen zijn tegen de Vietnamezen. Zij verplaatsten hun hoofdstad Indrapura (huidige Dong Duong 60 km ten zuiden van Danang naar Vijaya. In 1306 gaven zij land bij het huidige Hue op voor de hand van een Vietnamese prinses maar ze beholden ook overwinningen op hun dreigende noorderburen. De vergelding was wreed. De Vietnamese keizer Le Thanh Tong maakte Vijaya met de grond gelijk, liet 40.000 Cham onthoofden en liet er nog eens 30.000 afvoeren. Dit betekende het einde van 1100 jaar hindoeistisch overwicht aan de oostkust van Z.O.-Azie. De volgende eeuwen hadden de Cham een formele autonomie maar aan de bouw van grote tempels was een einde gekomen. In 1653 hadden de Vietnamezen zich zo zuidelijk als Cam Ranh gevestigd en moisten de Cham het met slechts 2 provincies doen. In 1832 maakte keizer Minh Mang voorgoed een einde aan het laatste restje van het Champa-rijk. Zo, dit voor wat betreft de geschiedenis (bron National Geographic en Google).

Wij zijn hier vandaag in Phan Rang om de mooie Po Klong Garai Chamtorens uit eind 13e eeuw/begin 14e eeuw te bewonderen. Rene vertelt dat het een blijvend raadsel is hoe zij de bakstenen torens konden bouwen zonder gebruik te maken van metselspecie. Sommigen beweren dat de Cham een 30 meter hoge toren ter plekke hebben gebakken, anderen zeggen dat de bakstenen warden vastgezet met plantaardige hars en een specie van ofwel van verpulverde kalk en baksteen ofwel klei. We zien een borstbeeld van Keizer Po Klong Garai en boven de deur zien we een dansende Shiva met 6 armen en daarboven bevinden zich vier boogjes met krullen, kenmerkend voor 13e en 14e eeuwse bouwkunst van de Cham. Op alle hoeken van het dak staan kleinere zuilen met lotusknoppen. Er is in de oorlog met de US veel vernietigd van de torens. Onderaan de torens is een gebouwencomplex met een prachtige fotogalerij. We zien er o.a. een foto van een gigantische stoet mensen die de trappen naar de Cham torens beklimmen. Ik heb nagezocht wat dat inhoudt: elk jaar in oktober tijdens het populaire nieuwjaarsfestival Kate, draagt een stoet gelovigen de gewaden van Keizer Po Klong Garai naar het tempelcomplex.

Weer in de bus komen we langs een militaire begraafplaats met ervoor 2 grote ineen geslagen handen, lijkend op de Chamtorens.
De dag is nog niet om en het is echt bloedheet! Wat een verschil met Dalat waar we dus met vesten aan het diner verschenen.

We bezoeken de Long Son Pagode waar een grote witte Boeddha op een heuvel staat en over de stad uitkijkt. Het 24 meter hoge monument is in 1964 opgericht als protest tegen de onderdrukking van het boeddhisme door de Zuid-Vietnamese president Ngo Dinh Diem. Het achthoekige voetstuk waarop de Boeddha staat bevat de portretten van de acht monniken die zichzelf op 11 juni 1963 in brand staken, de afbeeldingen zijn omlijst door een halo van vlammen. Boeddhisten die in Ho Chi Minh City overlijden laten hun as in urnen bijzetten in de galerij in Nha Trang onder het witte Boeddhabeeld, dat trouwens naar het oosten is gericht, naar het ‘nieuwe leven’.
Binnen vinden we ook nog de slapende Boeddha.

Zo jullie zijn bij wat de Cham betreft. Op naar Nha Trang.